Geschiedenis van de Stellingwerven en Noordwest Overijssel (Steenwijkerland)

Historische feiten, wetenswaardigheden en analyses over de vroegste tijden tot heden


 

Munnekeburen

vv

Bovenstaande foto van de kerk in Munnekeburen is genomen op 27-08-2014. Van der Aa vermeldt over Munnekeburen omstreeks 1850 het volgende. 'Het dorp ligt aan de vaart de Padsloot genoemd, terwijl de huizen, door uitgestrekte wei- en hooilanden, zoo mede veenlanden, omringd, langs den weg liggen. Men telt er, met het grootste deel van de Lange-Lille, benevens onderscheidene huizen en plaatsen niet ver van de kerk gelegen, 76 huizen en 390 inwoners, die meest hun bestaan vinden in de veeteelt en in het maken en verkoopen van turf. De landerijen loopen van de Scheene tot aan de Kuinder of de rivier de Tjonger. De inwoners, die alle Hervormd zijn, behooren tot de gem. Scherpenzeel-Munnekeburen-Nijetryne- en-Spangen, die hier eene kerk heeft, welke in den jare 1806 is gebouwd. Het is een nieuw gebouw, met een klein spitsje er op, doch zonder orgel. Men heeft in dit dorp geen school, maar de kinderen genieten onderwijs te Scherpenzeel. Dit dorp werd bijzonder geteisterd door den watervloed van Februarij 1825, wordende er niet alleen huizen en woningen vernield; maar de kerk, waarvan de muren scheurden, dreigde in te storten.' (1) De kerk hierboven is van later datum. Blijkens onderstaande foto van een ingemetselde steen aan de linkerkant van de ingang vergt de kerk wel enig onderhoud. Sommige stenen zitten los in de muur.

vv

De bovenstaande fotoos werden genomen toen de kerk nog als zodanig in gebruik was. In april 2021 kwam het volgende bericht.


De kerk te Munnekeburen wordt gedeeltelijk gerestaureerd. Het houtwerk van de toren wordt vernieuwd en geschilderd. Ook het uurwerk van de klok wordt vervieuwd. Enkele vrijwilligers gaan de eigenaar van de kerk, Poly-Meer uit Ouwsterhaule, ondersteunen bij de restauratie. Het is een rijksmonument. Veel inwoners van Munnekeburen zijn erg gehecht aan het monument, al is de kerk dan wel niet meer in gebruik als kerk. De kerk wordt sinds 2005 na het ontstaan van de PKN Scherpenzeel-Munnekeburen niet meer als zodanig gebruikt. De kerk is in 1860 verbouwd. De kerk is nu van de particuliere eigenaar een opslagruimte waar allerlei tweedehandsgoederen te koop liggen op grote plankieren. Het interieur van de kerk is daarbij geheel verloren gegaan. 

Om de kerk ligt een begraafplaats. In 1992 waren er plannen om de kerk te slopen, maar de bevolking keerde zich tegen de sloop. 


Munnekeburen maakt met dorpen en buurtschappen als Spanga, Scherpenzeel, Nijetrijne, Langelille en Slijkenburg deel uit van de Grote Veenpolder van Weststellingwerf. Veel informatie over dit dorp is te vinden op de website van Veenletters, het blad van de Veenpolder. Over de Grote Veenpolder van Weststellingwerf, die in de 19e eeuw tot stand kwam, is een apart item gemaakt.

De herkomst van de naam

In de oorkonde van 1320 staat de naam Monnekebuer. In de oorkonde van 1399 staat de naam Monnekebuer. De Beneficiaalboeken vermelden vervolgens de naam: Munnickebuyerum (of Munnekebueren). In de verschillende versies van de kroniek van Worp van Thabor staan de namen: Monkebuer, Monkebuer, Moniekebueert, Munkebaerdt, Monkever, (2) Monckebuert, Muntkebuert. De naam van het dorp verwijst naar kloosterbezit, mogelijk van Sint Odulf in Stavoren of het Convent van Schoten. Buren in plaatsnamen is als benaming voor dorpswijk, buurtschap voornamelijk in Friesland bekend. In Drenthe en Overijssel komt het in die betekenis niet voor. Plaatsnamen met 'buren' in de Stellingwerven hebben dus een Friese herkomst.

In maart 1936 werd een fotoreportage gemaakt van de werkzaamheden van de toen 87-jarige kuiper A. Fledderus te Munnekeburen.

Er is een boek verschenen met een inventarisatie van de veldnamen in het dorpsgebied.

Piet van der Lende - Veldnaemen van Stellingwarf diel V - De Langelille, Munnikeburen, Ni'jtriene, Scharpenzeel, Sliekenborg, Spange. Stichting Stellingwarver Schrieversronte Berkoop 2003. Boek in pdf

Piet van der Lende. Laatst gewijzigd 22-05-2011.

Voetnoten

(1) literatuurlijst van der Aa 1853
(2) Voor uitleg oorkonden van 1320 en 1399 zie inleiding op de dorpsgeschiedenissen

samenstelling tekst en lay out pagina:
Piet van der Lende